นกแก้วแอฟริกันเกรย์ เป็นนกที่ฉลาดที่สุดในโลก สามารถจดจำคำพูดได้มากกว่า 200 คำ นกแอฟริกันเกรย์แต่ละตัวจะพูดได้ช้าหรือเร็วก็แล้วแต่ตัวเลยครับ เอาแน่เอานอนกับเขาไม่ได้ บางตัว 9-10 เดือนก็พูดได้แล้ว แต่บางตัวอาจจะใช้เวลาเป็นปีกว่า ๆ ถึงจะเริ่มพูดคำแรกได้ก็มี (ปกติจะอยู่ที่ช่วง 12-18 เดือนครับ) แต่เมื่อเขาเริ่มพูดคำแรกได้เมื่อไหร่ คำใหม่ ๆ ก็จะตามมาได้เองโดยอัตโนมัติ เหมือนกับว่าเขาพยายามที่จะปรับโทนเสียงของตัวเขาอยู่นั่นเอง และนกแต่ละตัวก็จะพูดเก่ง พูดมากหรือพูดน้อย ก็ขึ้นอยู่กับนิสัยใจคอของเขาเองด้วย ถ้าเด็ก ๆ เขาอ้อแอ้ ร้องเสียงโน้นเสียงนี้ตลอดเวลา เขาก็จะเป็นนกที่พูดมากพูดเก่ง แต่ถ้าเขาค่อนข้างเงียบ ๆ เขาก็จะเป็นแบบนั้นไปจนตลอดชีวิตครับ ว่าไปแล้ว เขาก็มีนิสัยคล้าย ๆ กับคนเรานั่นเองครับ
การสอนให้นกพูด ถ้าเราเลี้ยงเขาตั้งแต่เป็นลูกป้อน ก็ควรเริ่มสอนเขาตั้งแต่ตอนนั้นเลยทีเดียวครับ พูดไปเถอะ เหมือนเราพูดกับตัวเอง ทั้งนี้ เพื่อให้เขาชินกับโทนเสียงของเราไปในตัวครับ ทีนี้ เหมือน ๆ กับการเลี้ยงดูเด็กทารกนั่นแหละ พอเขาเริ่มมีอายุ 3 เดือนขึ้นไป ขนคลุมเต็มตัวแล้ว ทีนี้ การสอนก็จะเริ่มเป็นจริงขึ้นมาล่ะ เปรียบกับเด็กอายุสักขวบนึง ให้พูดกับเขาด้วยโทนเสียงที่สม่ำเสมอ สอนด้วยคำง่าย ๆ เช่น พ่อจ๋า แม่จ๋า สวัสดี อะไรง่าย ๆ พูดบ่อย ๆ เรื่อย ๆ ไม่ต้องไปอัดเทปมาเปิดหรอกนะครับ พูดเอาเองนี่แหละ ตอนให้อาหาร ตอนเล่นกับเขา หรือตอนกลับมาบ้าน พูดเรื่อย ๆ ครับ ช่วงนี้ เขาจะเริ่มอ้อแอ้บ้างแล้ว แต่ยังฟังไม่เป็นคำภาษามนุษย์สักเท่าไหร่หรอก
หาช่วงจังหวะดี ๆ ในการสอน เช่น เวลาป้อนอาหารเขา โดยหยิบเม็ดทานตะวันป้อนทีละเม็ดนั่นแหละ ป้อนไป พูดกับเขาไป หรือตอนที่เล่นของเล่นกับเขาก็ได้ครับ ช่วงเวลานี้ เขาจะมีปฎิสัมพันธ์กับเราอยู่ สังเกตดูนะ บางครั้ง จะเห็นเขาเอียงหูทำตาปริบ ๆ เหมือนตั้งใจฟัง
คำแต่ละคำเขาก็อาจจะพูดได้ง่ายหรือยากไม่เท่ากันอีก บางคำ เช่น I Love You เขาอาจจะพูดไม่ได้ แต่พอเติมท้ายต่อด้วย So Much เป็น I Love You So Much กลับพูดได้เฉยเลยก็มี ที่สำคัญ เวลาที่เราสอนพูด ให้เราพูดชัด ๆ เต็มน้ำเสียงด้วยนะครับ เพราะถ้าเราพูดเบา ๆ แบบเสียงกระซิบ เขาก็จะพูดแบบนั้นเช่นเดียวกัน
ปัจจัยรอบ ๆ ตัวเขาก็มีผลด้วยเช่นกัน เช่น มีสัตว์เลี้ยงชนิดอื่น ๆ อยู่ด้วย หมา แมว และโดยเฉพาะนก เขาจะได้ยินเสียงร้อง และทำการเลียนเสียงของสัตว์เหล่านั้นด้วย และคงจะเป็นเพราะว่า พวกเขาเป็นสัตว์เหมือน ๆ กันก็ได้ เขาเลยเลียนเสียงได้ง่ายกว่าเสียงคนปกติ เจ้าจุ๊กกะดุ๋ย นกที่บ้านนี่ อยู่กับแมว กับนกค็อกคาเทลที่ร้องแทบจะทั้งวัน เลยกลายเป็นว่า เจ้าจุ๊กกะดุ๋ยร้องเสียงเป็นค็อกคาเทลไปอีกตัว และบางครั้งก็ยังได้ยินเสียงร้องเหมียว ๆ เป็นแมวด้วยอีกตัว
สุดท้าย พอจะสรุปได้สั้น ๆ ว่า การสอนนกแอฟริกันเกรย์พูด หรือนกอื่น ๆ ก็เช่นเดียวกัน ให้เราหมั่นพูดกับเขาบ่อย ๆ เริ่มต้น ด้วยคำสั้น ๆ ง่าย ๆ พูดให้ชัดถ้อยชัดคำ หาจังหวะในการพูดกับเขา เช่น ตอนป้อนอาหาร หรือตอนเล่นของเล่น อย่าใจร้อน ช่วงจังหวะในการพูดของเขาจะอยู่ตั้งแต่ 1-2 ปี และอายุของเขายืนถึง 60-70 ปี ด้วยสิ มีเวลาเยอะถมเถครับ หลังจากที่เขาพูดชัดในคำแรกได้แล้ว คำต่อ ๆ ไป ก็จะตามมาโดยอัตโนมัติ แล้วถ้านกแอฟริกันเกรย์ของคุณ มีนิสัยช่างพูดแล้วล่ะก้อ คราวนี้ รับรองว่า บ้านไม่เงียบแน่ครับ จะมาบ่นรำคาญเอาภายหลังไม่ได้นะ 555
บทความภาษาอังกฤษเกี่ยวกับการสอนนกแก้วพูดครับ
http://www.2ndchance.info/parrottalk.htm